Oorspronkelijk geplaatst op opiniez.com

Afgelopen zondag vond een demonstratie tegen het overheidsbeleid inzake Corona plaats op het Museumplein in Amsterdam. De politie heeft bijzonder hard opgetreden tegen grotendeels vreedzame demonstranten. Milo van der Linden geeft uiting aan zijn verbijstering over het excessieve geweld.

Zelf heb ik de demonstratie live gevolgd via Facebook. Ik was getuige van een rustige start van iets dat er uitzag als een vredig samenkomen. Met groepjes mensen waarvan de dame die het live filmverslag verzorgde er duidelijk ook heel wat kende. De sfeer was gemoedelijk, veel ontmoetingen, veel enthousiaste mensen en vooral het met elkaar bespreken van zorgen en twijfel. Je mag daar van vinden wat je wilt. Je kunt voor of tegen het beleid zijn. Maar je kunt geen tegenstander zijn van een grondwettelijk recht.

Demonstratierecht

Het is de basis van onze samenleving, de basis die er sinds de Tweede Wereldoorlog voor heeft gezorgd dat wij Nederlanders vrij zijn en met elkaar kunnen leven. En in die grondwet verankerd ligt het recht om te demonstreren. Het is het enige middel dat de gewone Nederlander heeft om twijfels, boosheid, onzekerheden en wensen kenbaar te maken aan “het gezag”, zeker nu referenda tot het verleden zijn gaan behoren.

Demonstreren kan en mag altijd. Het aankondigen van een demonstratie is een teken van respect voor het gezag. Het is een beleefdheid die zou moeten worden gewaardeerd door onze overheid. Het biedt namelijk ruimte om als overheid rekening te houden met wat aanstaande is, het geeft de mogelijkheid mee te denken en helpen en te zorgen voor ordelijk en vreedzaam verloop.

Charges

Nadat de demonstratie ongeveer een half uur onderweg was, kwam de politie in groten getale opdagen. Gewone politiemensen, bereden politie, ME-bussen en twee waterkanonnen. Ik verbaasde mij, waar was dit alles voor nodig? Sloeg de vlam in de pan? Stonden er groepen tegenover elkaar die gescheiden moesten worden gehouden zoals dat bij voetbalwedstrijden voorkomt? De livestream gaf hier geen indicatie voor. Wel merkte je dat de mensen onrustig werden. Er werden vragen gesteld over wat er aan de hand zou kunnen zijn.

@MinPres @ferdgrapperhaus @KajsaOllongren @SigridKaag @hugodejonge, Is dit die egalitaire, ‘ik bezit niks, heb geen privacy, maar ben gelukkig’ Great Reset die u als toekomst ambieert?! Het was gewoon een gezellige, vredige demonstratie. U maakt alles wat leven leuk maakt kapot. pic.twitter.com/C3AzQx5vOh

— Djamila le Pair 🎗🙂🚜 (@Djuggling) January 17, 2021

Plotseling kwamen de twee waterkanonnen in beweging. Er waren demonstranten die probeerden de voertuigen tegen te houden. Er was boe-geroep te horen, mensen raakten in paniek en begonnen tegen de politiemensen te schreeuwen. Er volgden charges van de ME en van de bereden politie. Mensen vluchtten in paniek alle kanten uit.

Was dit nou nodig? Wat zou er zijn gebeurd als de politie zich afzijdig had gehouden? Ik denk zelf dat iedereen rustig naar huis was gegaan als de politie niet in actie was gekomen. Ordelijk en vreedzaam.

Van de berichten, foto’s en video’s die volgden op social media ben ik geschrokken. ME’ers die insloegen op mensen. Drijfnatte demonstranten (bij een buitentemperatuur van 7 gr celsius). Mensen met bulten op het hoofd, een bloedende hoofdwond. Natuurlijk gingen er mensen “terugvechten”, op dit soort grote demonstraties vind je altijd mensen die geweld niet schuwen.

Halsema stond vorig jaar op de Dam toch te demonstreren tegen dit soort politie-geweld? pic.twitter.com/cJPGX3lAvG

— ᗪᗩᐯIᑎᗩ 💖 (@DavinaSteinweg) January 18, 2021

Provocerende politie

Het is in mijn ogen zaak om niet te provoceren, te zorgen dat de vlam niet in de pan slaat. Onruststokers kunnen ook gewoon prima door organisatoren of aanwezigen rustig worden gehouden, wij Nederlanders zijn mondig en sociaal en waken over elkaar. Provoceren, dat deed de politie. Door machtsvertoon en door uitlokking met agenten in burger, de “romeo’s”. Deze mensen, die regelmatig worden ingezet bij demonstraties, werkten als een rode lap op een stier. De dame met de livestream kreeg ze al snel in beeld en riep “Romeo’s! Romeo’s!” terwijl ze hen volgde met haar camera. Het leek mij een waarschuwing voor de aanwezigen: ga de confrontatie niet aan!

#romeos #amsterdam #museumplein waren t de burgers of de undercover die t geweld begonnen @Politie_Adam pic.twitter.com/DoImwZo1T9

— Biddenforlife (@biddenforlife) January 17, 2021

“Ongewenste” uitspraken

Een verslaggever van Omroep Noord-Holland dacht in mijn ogen een “toevallige voorbijganger” te kunnen vastleggen die in grote angst probeerde te ontkomen, maar trof een 80-jarige die helemaal uit Limburg was gekomen om mee te demonstreren. Deze man was niet bang, hij was boos en ontdaan. Hij begon te roepen dat hij hier was voor onze vrijheid en dat de overheid alles kapot maakt. Dat artsen 20.000 euro per vaccinatie ontvangen en dat hij duizenden ontheffingen voor mondmaskers had uitgeschreven en arts is, dat de overheid ons probeert te vermoorden met een vaccin.

Wellicht stond deze man stijf van de adrenaline. Wellicht heeft hij onwaarheden geroepen. Maar Omroep Noord-Holland was denk ik wel geschrokken, want wat volgde was een mediacampagne die zijn weerga niet kent en niet zou misstaan bij een willekeurige politicus die een misstap maakt; het AD, de NOS, het NRC; allen kwamen ze direct met berichten waarin de uitspraken van deze 80-jarige, wellicht door omstandigheden, wat verwarde meneer werd “ontkracht”.

Bij de Inspectie voor de Gezondheidszorg zijn meldingen binnengekomen over een zorgverlener die vanmiddag ongefundeerde uitspraken heeft gedaan over de coronapandemie (premium)

— AD.nl (@ADnl) January 17, 2021

Media-narratief

Trial by media zou Thierry Baudet zeggen. In mijn ogen had de media liever gehad dat de uitbarsting van deze meneer niet was uitgezonden, blijkbaar zat er toch iets in zijn boodschap wat waarde had, maar niet gehoord mocht worden. Deze ontkrachting, het structureel noemen van lagere aantallen dan daadwerkelijk aanwezig waren en het inzoomen op de agressie: opvallend dat al onze kranten en zenders hetzelfde narratief en dezelfde manier van verslagleggen hanteerden.

Halsema

Deze demonstratie was aangekondigd, al maanden van tevoren. Als ik de organisator moet geloven kwam vrijdag het bericht dat het niet door mocht gaan. Via de sociale media heeft hij dit netjes aangegeven aan de leden van zijn groepen. “De Amsterdamse driehoek – bestaande uit burgemeester, justitie en politie – verbood de demonstratie vorige week.” schreef de NRC. Nu is vrijdag inderdaad vorige week, maar ook pas 2 dagen van te voren, dat terwijl de Amsterdamse driehoek al maanden op de hoogte was. Maar wat nog veel schrijnender is dat Halsema een tijdje terug had benadrukt dat de organisatoren het recht hebben om te demonstreren volgens artikel 9 van de Grondwet. En dat de overheid dit dus niet kan verbieden, maar enkel regels kan stellen.

Halsema: ‘Een demonstratierecht is gegeven, dat hoef je niet eens aan te vragen, je mag demonstreren.’

‘Mensen mogen demonstreren, zeker in een periode waarin de overheid zich enorm veel macht toegeëigend is het noodzakelijk.’

— Niemands Knegt (@NiemandsKnegt) January 18, 2021

Wat deze demonstratie betreft had burgemeester Halsema misschien in crisisbijeenkomst met alle macht moeten werken aan ordelijk verloop, met alle middelen zorgen dat de gezondheid beschermd bleef, dat het belang van het verkeer in de gaten werd gehouden en dat wanordelijkheden werden voorkomen. Maar de Amsterdamse driehoek besloot door de massale inzet van politie wanordelijkheden te beginnen om deze dan vervolgens met veel geweld te bestrijden.

Ik kijk uit naar de whatsappjes van Grapperhaus en Halsema. Verder ben ik benieuwd of een demissionair minister ook zou kunnen opstappen.